Czy żaby zapadają w sen zimowy?

Nadejście zimy zmusza nie tylko ludzi, ale też różnego rodzaju zwierzęta do radzenia sobie z niskimi temperaturami. Jeśli więc interesuje Cię m.in. świat płazów, na pewno nieraz zastanawiałeś się, czy żaby zapadają w sen zimowy. Zdania na ten temat są podzielone dlatego być może nie wiesz, które z nich należy traktować jako te, które warto wziąć pod uwagę. Aby Ci to ułatwić, postanowiliśmy zaczerpnąć nieco wiedzy, a skutki tego przedstawiamy poniżej.

Zobacz: Stare ale jare co to znaczy i jak używać?

Czy żaby śpią w zimie?

Chcąc znaleźć odpowiedź na to, czy żaby zapadają w sen zimowy, należy na samym początku stwierdzić, że to zależy przede wszystkim od dwóch czynników. Pierwszym z nich jest to, który gatunek reprezentuje dany płaz. Drugim zaś – w jakim miejscu na naszej planecie żyje i charakterystycznego dla niego klimatu. Jak się bowiem okazuje, niektóre żaby rzeczywiście zapadają w sen zimowy, by wybudzić się z niego dopiero na wiosnę, inne natomiast niekoniecznie. Tzw. hibernacja stanowi sposób spędzania najchłodniejszej pory roku w przypadku żab, które na co dzień funkcjonują w klimacie umiarkowanym. Aby jednak tego typu zjawisko mogło zaistnieć, interesujące nas w tym miejscu płazy zmiennocieplne zmuszone są stworzyć sobie wcześniej odpowiednie warunki do zapadnięcia w długi sen (hibernakulum). W innym razie mogłyby nie tylko nie przetrwać mrozów, ale też stanowić łatwy cel dla żywiących się nimi zwierząt. Pisząc o tym, czy żaby zapadają w sen zimowy, należy wspomnieć też, że ich hibernujące gatunki mogą na różne sposoby – pod wodą lub na lądzie. Wszystko bowiem zależy od tego, którą z grup płazów reprezentują.

Źródło: pixabay.com

Jak oddycha żaba zimą?

Aby zapadające w sen zimowy gatunki żab (np. lamparcia czy rycząca), były w stanie przetrwać ostatnie miesiące danego roku i początek kolejnego, muszą wcześniej zgromadzić niezbędną do tego ilość energii. Bardzo istotne jest również stworzenie sobie warunków hibernacyjnych w taki sposób, by miały zagwarantowaną potrzebną im ilość tlenu do tego, by móc dotrwać do nadejścia wiosny. Zimujące w zbiornikach wodnych żaby poszukują więc dla siebie miejsc, w których woda jest szczególnie bogata w tlen. Gdy uda im się to zrobić, zapadają w sen, spędzając kilka miesięcy częściowo ukryte w błocie lub bezpośrednio na nim. Płazy lądowe zaś zimują dość głęboko zakopane w glebie lub w różnego rodzaju szczelinach i pęknięciach, które często powstają m.in. w skałach. Jeśli zaś chodzi o charakterystyczny dla żab sposób oddychania zimą, w ich przypadku proces ten polega na pobieraniu tlenu przez płuca lub skrzela zewnętrzne. W dodatku nawet zamarznięte płazy są w stanie przeżyć trudny dla nich okres. Każdy, kogo interesuje to, czy żaby zapadają w sen zimowy, musi bowiem wiedzieć, że gdy stworzone przez nie hibernakulum osiągnie temperaturę dodatnią, ich serca mogą zacząć ponownie bić, a płuca – pobierać tlen. Śmiało można więc powiedzieć, że w przypadku poszczególnych żab występuje tzw. zjawisko żywych trupów. Brzmi to nieprawdopodobnie, ale akurat zdolność organizmów tych płazów do odzyskania funkcji życiowych po odmrożeniu jest tego najlepszym dowodem.

Zobacz: Pobierowo – atrakcje, co warto zobaczyć?

Gdzie są żaby zimą

Jak już wspomnieliśmy wyżej, próbując odpowiedzieć na to, czy żaby zapadają w sen zimowy, zwierzęta te są sobie w stanie poradzić nawet w bardzo trudnych dla nich warunkach. Gdy ziemię przykrywa warstwa śniegu, a temperatura powietrza za oknem spada poniżej zera, opisywane płazy można spotkać w zbiornikach wody z dużą ilością tlenu oraz skalnych szczelinach czy nawet małych pęknięciach. Dzięki temu mają zapewnione najczęściej bardzo dobre warunki do zimowego spania, ale też ochronę przed innymi zwierzętami, a nawet ludźmi. Jeśli więc w przyszłości natrafisz na pozornie martwą żabę w danym miejscu, nie musi to oznaczać, że rzeczywiście nie żyje. Postaraj się ją ominąć, ponieważ nagłe obudzenie płaza znacznie utrudni mu ponownie zapadnięcie w sen, a co za tym idzie – przetrwanie zimy. A warto wiedzieć, że akurat żaby są bardzo pożytecznymi stworzeniami i dobrze, gdy występują w środowisku w odpowiednio dużej ilości. To właśnie one połykają utrudniające nam życie zwłaszcza latem owady. W dodatku żywią się stonką ziemniaczaną czy groźnymi dla nas osami. Poza tym wszystkie występujące płazy w naszym kraju znajdują się pod ochroną, dlatego nie polecamy działać na ich niekorzyść – mniej lub bardziej świadomie. 

Damian Kwaczyński
Damian Kwaczyński
Inżynier mechaniki, przyszły ojciec Julki.

Powiązane artykuły

Ostatnie artykuły