Na świecie żyje około 150 tysięcy gatunków motyli. Występują wszędzie poza Antarktydą, a najstarsze skamieliny z motylami pochodzą z triasu. Motyle są najliczniejszą grupa owadów zaraz po chrząszczach. Jednocześnie są najbardziej zaawansowanymi ewolucyjnie przedstawicielami owadów.
Wiedziałeś, że niektóre motyle w Amazonii żywią się łzami żółwi i ptaków? Rozpiętość skrzydeł największego z motyli to nawet 30 cm. Nazywa się Thysania agrippina i mieszka w lasach tropikalnych Ameryki Południowej.
W Polsce mamy około 3200 gatunków motyli dziennych oraz nocnych. Wiele z nich to gatunki niezwykle rzadkie, zagrożone i wymagające ochrony. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat, czytaj dalej.
Zobacz: Ile nóg ma ślimak? Czy ślimak ma nogę?
Rzadkie motyle w Polsce
Prawie połowa gatunków motyli, które żyją w Polsce jest zagrożona. Niektóre z nich jeszcze kilka lat temu występowały powszechnie (np. paź królowej), a dziś stanowią rzadkie motyle w Polsce. Naukowcy mówią, że obecnie krytycznie zagrożonych jest 6 gatunków. Jednak z powodu ekspansywnej działalności człowiek może być ich znacznie więcej.
Rzadkie motyle w Polsce występują lokalnie i zajmują wąskie nisze ekologiczne. Obecnie obowiązują przepisy nakazujące ochronę takich środowisk.
Rzadkie motyle w Polsce to m.in. czerwończyk fioletek, szlaczkoń szafraniec oraz strzępotek edypus. Charakteryzujemy je poniżej.
Czerwończyk fioletek
Przednie skrzydła tego motyla mają do 41 mm długości. Są barwy pomarańczowej z czarnymi plamami i czarnym wykończeniem. Ich obwódkę stanowi cienka biała linia. Tylne skrzydła są czarne z pomarańczowym wykończeniem i również białą obwódką.
Czerwończyk zasiedla podmokłe tereny: łąki, polany, doliny rzeczne. Żywi się nektarem, ale też padliną.
Szlaczkoń szafraniec
Ma żółto-pomarańczową barwę. Skrzydła o rozpiętości do 46 mm wykończone są czarnym kolorem. Żyje na suchych łąkach i nasłonecznionych zboczach górskich.
Pod ścisłą ochroną jest od 2017 roku głównie z powodu pogarszających się warunków życia dla larw.
Strzępotek edypus
Ma oliwkowe skrzydła z plamistymi zmianami w kolorze czarnym z białą otoczką. Ich rozpiętość wynosi do 40mm. Żyje głównie na torfowiskach i łąkach w pobliżu rzek. Jest zagrożony z powodu zalesiania tych terenów albo ich całkowitej likwidacji.
Zobacz: Psy rasowe do oddania za darmo – gdzie ich szukać?
Motyle chronione w Polsce
Wszystkie motyle chronione w Polsce to gatunki zagrożone wyginięciem w wyniku działalności człowieka. Odkąd zapomnieliśmy, że w świecie przyrody to my jesteśmy gośćmi, straciliśmy wiele cennych gatunków roślin i zwierząt. Co sprawia, że motyli jest coraz mniej? Przede wszystkim brak łąk, osuszanie torfowisk i wzmożona działalność przemysłowa.
Motyle chronione w Polsce obejmują 36 gatunków. 5 z nich to ćmy, pozostałe to motyle dzienne. Szczegółową listę zawiera załącznik IV do dyrektywy Natura 2000. My wybraliśmy kilka z nich, o których piszemy więcej poniżej.
Jest jednym z większych motyli, które występują w Polsce. Jest chroniony głównie dlatego, że jego larwy żerują na rzadkich gatunkach roślin górskich (m.in.: rozchodnik wielki i rozchodnik karpacki).
Niepylak apollo
Skrzydła apolla są jasne, na przednich występują czarne plamy, a na tylnych po dwie czerwone plamy w czarnych obwódkach. Skrzydła mają rozpiętość do 80 mm, ale niepylak to jeden z wolniej poruszających się motyli. Nie jest płochliwy. Można go spotkać w słoneczne południe w pobliżu kwiatów ostu, których nektar jest jego pożywieniem.
Postojak wiesiołkowiec
To kolejny gatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Ma oliwkowe zabarwienie. Przednie skrzydła są wyraźnie szersze od tylnych (mają do 45 mm długości) i znajduje się na nich eliptyczna czarna plamka. Tylne mogą przybierać żółty kolor.
Zasiedlają różne typy środowisk – zarówno podmokłe ugory, jak i suche piaszczyste tereny. Można je spotkać także w miastach.
To gatunek, który lata głównie o zmierzchu, kiedy posila się nektarem z kwiatów (głównie żmijowiec, wiciokrzew). Jest jednym z ważniejszych gatunków zapylających.
Zobacz: Co napisać chłopakowi na dobranoc? Coś miłego, słodkiego
Skalnik bryzeida
To skrajnie zagrożony motyl dzienny. Jego brunatne skrzydła z owalnymi białymi plamami osiągają rozpiętość do 60 mm. Występuje na skalnych zboczach, w dobrze oświetlonych i rozgrzanych promieniami słonecznymi miejscach pomiędzy skałami, głównie wapiennymi.
Prócz Polski, można spotkać go również w Chorwacji. Żywi się nektarem z kwiatów.
